အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အရည္အေသြး ( Quality of Government )

ဒီတစ္ပတ္ The Voice weekly ေဆာင္းပါး။ လက္ရွိအစိုးရ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္ကို
ရည္ညႊန္းေရးသားျခင္းမွ်သာမဟုတ္ဘဲ ဒီမိုကေရစီခိုင္မာေရး နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္
ဘက္စံု ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ မျဖစ္မေန ထည္႕သြင္းစဥ္းစားသင္႔တဲ႔
သေဘတရားမ်ားသာျဖစ္ၿပီး အစိုးရအဆက္ဆက္ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း
အဆက္ဆက္အတြက္ အေထာက္အပံ႔ျဖစ္ေစမယ္႕ အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕
ကို တတ္စြမ္းသမွ် စဥ္းစားေရးသားေဖာ္ထုတ္တင္ျပျခင္းသာျဖစ္ပါေၾကာင္းဗ်ာ။ )

အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အရည္အေသြး ( Quality of Governance ) က စြမ္းေဆာင္ရည္ ၊ အက်င္႔ပ်က္ ျခစားမႈ ၊ အခြန္ေငြရရွိမႈနဲ႕ဘတ္ဂ်က္သံုးစြဲႏိုင္မႈ ၊ လုပ္ပိုင္ခြင္႔ ခြဲေဝပံု နဲ႕ဥပေဒမ်ား၏ ပံ႔ပိုးမႈ
စတဲ႔ အခ်က္ေတြအေပၚ အဓိကအားျဖင္႔ မူတည္ၿပီး အရည္အေသြး အနိမ္႔အျမင္႔ ကြဲျပားႏိုင္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအရည္အေသြးက ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအေပၚသက္ေရာက္မႈ လံုးလံုးလ်ားလ်ား
ရွိပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အရည္အေသြးနိမ္႕ေနရင္ ဘယ္လိုပဲ ႀကိဳးစားအေကာင္အထည္ေဖာ္ေပမယ္႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႕ ဖင္႔ေႏွးေနမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီက ႏိုင္ငံေတာ္ ( State ) နဲ႕ ဥပေဒျပဳေရး ( legislature ) ဆိုတဲ႔ institution ႏွစ္ခုကို ဒီမိုကေရစီနဲ႕ကိုက္ညီတဲ႔ အေနအထားအတိုင္း ေတာင္႔တင္းေအာင္တည္ေဆာက္ႏိုင္တာနဲ႕
ျဖစ္ထြန္းႏိုင္ ရွင္သန္ႏိုင္တယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကသာ အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္တယ္ဆိုတဲ႔ အယူအဆကေတာ႔ အခုရာစုသစ္မွာ သိပ္ ေပၚျပဴလာ
ျဖစ္မေနေတာ႔ဘူး။ ဒီမိုကေရစီ မက်င္႔သံုးဘဲ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမိုကေရစီကို လံုးဝထည္႕မစဥ္းစာဘဲဲ ေအာင္ျမင္တဲ႕ စီးပြားေရး ေမာ္ဒယ္သစ္ေတြ အလွိ်ဳအလွ်ိဳ ေပၚေပါက္လာေနတာေၾကာင္႔
ဒီမိုကေရစီနဲ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အဆက္အစပ္ကို တသမတ္ထဲ အမွန္တရားအျဖစ္ယူဆခ်က္ေတြေနရာမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အုပ္ခ်ုဳပ္မႈအရည္အေသြးကသာ အခရာက်တယ္ဆိုတဲ႔
ယူဆခ်က္အသစ္က သိသိသာသာ အစားထိုးဝင္ေရာက္လာေနပါတယ္။ Ideology ေခတ္ အဆံုးသတ္ျခင္းနဲ႕လည္း ဆက္စပ္ေန ကိုက္ညီေနတဲ႔ လက္ေတြ႕က်ေသာ သေဘာတရားအသစ္ပါ။
ႏိုင္ငံေရး ဝါဒ အယူမ်ားက သိပ္မတြင္က်ယ္ေတာ႔ဘဲ Free Market ကို က်က်နန ထူေထာင္ႏိုင္တာနဲ႕ ဘယ္လို ႏိုင္ငံေရးစနစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနပေစ ႏိုင္ငံတစ္ခုဟာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႕အေျခခံေကာင္းေတြ ေပၚလာၿပီး တျခား ပညာေရး၊
က်န္းမာေရးနဲ႕ယဥ္ေက်းမႈ စတာေတြ တိုးတက္ဖို႕ပါ လမ္းေတြပြင္႔ သြားတဲ႔ သေဘာရွိလာပါတယ္။ စီးပြားေရးေတာင႔္တင္းရင္ ဒီမိုကေရစီလည္းေတာင္႔တင္းမယ္ဆိုတဲ႔ အယူအဆကိုလည္း ပိုၿပီးေတာ႔ လက္ခံစဥ္းစားလာပါတယ္။
အရင္ကလို ဒီမိုကေရစီမွပဲ စီးပြားေရးတိုးတက္ႏိုင္ၿပီး လူေနမႈအဆင္႔အတန္းလည္းျမင္႔မားႏိုင္မယ္လို႕ ေျပာဆိုမႈ ယူဆမႈေတြ ေလ်ာ႔နည္းလာပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေကာင္းက်ိဳးအတြက္မလိုအပ္ ဘူးလို႕ဆိုလိုျခင္းမဟုတ္ဘဲ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကိုစဥ္းစားရင္ ဒီမိုကေရစီ ခိုင္မာၿပီးသား ႏိုင္ငံေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ရဲ႕အေထာက္အပံ႔
ေကာင္းစြာရရွိတာက အမွန္ပဲျဖစ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီ ထူေထာင္ခါစ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ႔ ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္ထြန္းေရးကိုသပ္သပ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို သပ္သပ္ဆိုတဲ႔
စဥ္းစားပံုစဥ္းစားနည္းကလည္း အလုပ္ျဖစ္ႏိုင္စရာရွိတယ္လို႕ ေျပာခ်င္တာျဖစ္တဲ႔အျပင္
အုပ္ခ်ဳပ္မႈအရည္အေသြးက ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္ ျမင္႔မားဖို႕လိုအပ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပလိုရင္းပါ။

လြတ္လပ္ခြင္႔နဲ႕ တန္းတူညီမွ်ခြင္႔အတြက္ကေတာ႔ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေနေသးတာအမွန္ပဲ။ ဒီမိုကေရစီ ကို အေယာင္ျပထားတဲ႔ စကၤာပူ ေမာ္ဒယ္နဲ႕ ဒီမိုကေရစီကို
လံုးလံုးေဘးဖယ္ထားတဲ႔ ဗီယက္နမ္နဲ႕တရုတ္ေမာ္ဒယ္မ်ားက ( အခုအေျခအေနအတိုင္း မွန္မွန္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေနၾကမယ္ဆိုရင္ ) ဒီမိုကေရစီမပါလည္း အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အရည္အေသြးေကာင္းရင္ေကာင္းသေလာက္
ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ဖန္တီးတည္ေဆာက္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ သက္ေသေကာင္းေကာင္းျပႏိုင္မွာျဖစ္ေပမယ္႔ လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ား တန္းတူညီမွ်ခြင္႔မ်ားကို ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္သေရြ႕
ဘယ္လိုမွ အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္မွာမဟုတ္သလို တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးကို ေျဖေလ်ာ႔ေပးတာမ်ိဳးမလုပ္ခဲ႔ရင္ တစ္ကယ္တမ္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အလြန္အမင္းျမင္႔မားလာတဲ႕အခါမွာ အဲဒီလိုႏိုင္ငံမ်ိဳးေတြမွာရွိတဲ႔ လူထုက လြတ္လပ္ခြင္႔နဲ႕
တန္းတူညီမွ်ခြင္႔ကို ေတာင္းဆိုလာမွာ မုခ်ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႕ယွဥ္တြဲတည္ေဆာက္တဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးက အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး တည္ေဆာက္တဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးထက္ ပိုၿပီးေရရွည္
တည္တံ႔ေနႏိုင္တယ္။ စဥ္ဆက္မျပတ္လည္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေနႏိုင္ဖို႕ ေသခ်ာေရရာမႈရွိတယ္လို႕ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီနဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး တစ္ၿပိဳင္နက္တည္ေဆာက္ေနတဲ႕ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အရည္အေသြးေတြ နိမ္႕က်ေနခဲ႔ရင္ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ လူထုရဲ႕ ဆႏၵမ်ား ျဖည္႕ဆည္းေပးဖို႕ေႏွာင္႔ေႏွးေနတဲ႕
အခါတိုင္း အစိုးရအေပၚကိုပဲ အာရံုစိုက္ၿပီး အျပစ္တင္ျခင္းခံရတတ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးေရာ တျခားစီးပြားေရး ၊ ပညာေရး၊က်န္းမာေရးစတဲ႕ ကိစၥမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကိုပါ အစိုးရတာဝန္ပဲလို႕ျမင္လာတတ္ပါတယ္။ အာဏာသံုးရပ္ကို ခြဲထုတ္လိုက္ခါစမွာ

ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း ပီပီျပင္ျပင္မရွိႏိုင္ေသးတာနဲ႕ အခ်ိန္ၾကာျမင္႔စြာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ဆိုးတစ္ခုခု လႊမ္းမိုးထားခဲ႔ျခင္းတို႕က လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ႕
ႏိုင္ငံေရး အသိေရခ်ိန္ကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစခဲ႔ျခင္းတို႕ေၾကာင္႕ ဒီလိုျဖစ္ေနရျခင္းပါ။ ဒီမိုကေရစီ တည္ေဆာက္ေရးနဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးတို႕ဟာ တစ္ခုနဲ႕တစ္ခု ဆက္စပ္ေန အမီသဟဲျပဳေနရတာမွန္ေပမယ္႔ ပါဝါအဝန္းအဝုိင္းကို တိတိက်က်
သိရွိၿပီး ကိုယ္႕ လုပ္ပိုင္ခြင္႔နယ္ပယ္ထဲကေန အေကာင္းဆံုးလုပ္ႏိုင္ၾကရင္ အေကာင္းဆံုးရလဒ္ေတြ ျမန္ျမန္ထြက္ေပၚႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာကေစာေစာက ေျပာခဲ႕သလိုပဲ ဒီမိုကေရစတင္ျဖစ္ထြန္းေရး ခိုင္မာတည္တံ႔ေရးအတြက္
ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ ဥပေဒျပဳေရး ( လႊတ္ေတာ္မ်ား ) ကို ခိုင္မာေတာင္႔တင္းေစၿပီး က႑စံု ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အရည္အေသြး ျမင္႔သထက္ျမင္႔လာေအာင္ အစြမ္းကုန္ ေဆာင္ရြက္ဖို႕ပါ။တာဝန္ရွိတဲ႕သူေတြ ကြဲျပားသလို
တာဝန္ေတြလည္းကြဲျပားေနတာျဖစ္ပါတယ္။

ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႕တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္တဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈနယ္ပယ္ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမင္႔မားဖို႕ဆိုရင္ ေလ႔က်င္႔သင္ၾကားေရးနဲ႕လူမွန္ေနရာမွန္တာဝန္ေပးအပ္ေရးတို႕လိုအပ္ပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႕မ်ားကေနစလို႕ ေအာက္ေျခအဆင္႔ စီမံခန္႕ခြဲသူမ်ားအထိ စြမ္းေဆာင္ရည္ရွိေအာင္စနစ္တက်

မတည္ေဆာက္ဘဲ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးက အေကာင္အထည္ေပၚလာမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အက်င္႔ပ်က္ ျခစားမႈေလ်ာ႔နည္းဖို႕နဲ႔ ဘတ္ဂ်က္သံုးစြဲႏိုင္မႈတို႕က ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ အက်င္႔ပ်က္ျခစားမႈက ပမာဏႀကီးေလ ထိထိေရာက္ေရာက္

ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေျဖရွင္းဖို႕လိုအပ္ေလျဖစ္ပါတယ္။ အခြန္အေကာက္ေတြ တိတိက်က် ေကာက္ယူႏိုင္ျခင္းမရွိဘူး ၊ သယံဇာတမ်ားကို နည္းပညာအသံုးခ်မႈနဲ႕ ထုတ္လုပ္သံုးစြဲႏိုင္မႈမရျခင္းတို႕ကခ်ည္႕နဲ႕တဲ႕
အစိုးရဘတ္ဂ်က္အေျခအေနကို ျဖစ္ေပၚေစတတ္ပါတယ္။ Jeffery Sachs ကေတာ႕ ဒီအေျခအေနကို Poor Governance လို႕ အမည္ေပးပါတယ္။ Low Quality of Governance ကိုျဖစ္ေပၚေစတဲ႔ အဓိက အေၾကာင္းရင္းလို႕ဆိုပါတယ္။
တစ္ကယ္တမ္းကေတာ႕ အထူးသျဖင္႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို စတင္ ႀကိဳးပမ္းစ ကာလမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္၊ ျခစားမႈ နဲ႕ ဘတ္ဂ်က္အေျခအေနတို႕ အျပင္ လုပ္ပိုင္ခြင္႔ ခြဲေဝမႈနဲ႕ ဥပေဒရဲ႕ အေထာက္အ႔ပံ႔တို႕က ဆတူ အေရးပါတယ္လို႕ဆိုရမွာပါ။
လုပ္ပိုင္ခြင္႔ခြဲေဝမႈကအလြယ္ဆံုးေျပာရင္ Decentralization ပါပဲ။ ထိထိေရာက္ေရာက္ခြဲေဝဖို႕လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင္႔နဲ႕ ျပည္နယ္ တိုင္းေဒသႀကီးအဆင္႔မွာတင္မဟုတ္ဘဲ အငယ္ဆံုးအဆင္႔စီမံခန္႔ခြ႕မႈ အထိ ခြဲေဝဖို႕လိုပါတယ္။ Meritocracy

ဆိုတဲ႕
လူမွန္ေနရာမွန္ အယူအဆကို လက္ေတြ႕ က်င္႔သံုးမွ ထိေရာက္မွာျဖစ္ၿပီး အေၾကာင္းတစ္စံုတစ္ရငဲ႕ကြက္လို႕ မသင္႕ေတာ္တဲ႔သူေတြ ( မကၽြမ္းက်င္တဲ႕သူေတြ ) တာဝန္ေပးမႈကို ရုပ္သိမ္းရပါမယ္။လူနဲ႕ေနရာ လြဲေခ်ာ္မႈမ်ားမရွိေအာင္လည္း ေရရွည္အတြက္ ကာကြယ္ထားရပါမယ္။ Meritocracy ကိုမက်င္႔သံုးႏိုင္သေရြ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းေတြကိုလက္ေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႕ ခဲယဥ္းေနမွာပါပဲ။

ဥပေဒရဲ႕အေထာက္အပံ႔ဆိုတာကေတာ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႕ပတ္သက္လို႕ အုပ္ခ်ုပ္ေရးမ႑ိဳင္က( အစိုးရမ်ားနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားမ်ားက ) အထိေရာက္ဆံုး အသြက္လက္ဆံုး လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္ဖို႕ ဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႕ပါပဲ။ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊

က်န္းမာေရး စတဲ႔က႑မ်ားနဲ႕သက္ဆိုင္ၿပီးေတာ႔ ေခတ္ေနာက္က်လြန္းေနတဲ႕ ဥပေဒမ်ားကို ရဲရဲဝံ႔ဝံ႔ ဖ်က္သိမ္းျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ အသစ္ ျပဌာန္းျခင္းတို႕ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ရပါမယ္။ လႊတ္ေတာ္မ်ားရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြက ေႏွးေကြးလြန္းေန၊ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈနည္းလြန္းေန ၊ လႊတ္ေတာ္မ်ားရဲ႕ ကၽြမ္းက်င္မႈနဲ႕စြမ္းေဆာင္ရည္ ေလ်ာ႔နည္းလြန္းေနမယ္ဆိုရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက လုပ္ရမယ္႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ကို တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ သြယ္ဝိုက္ျဖစ္ေစ ထိခိုက္မႈ ရွိႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီမ်ားရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္က လြန္စြာမွ ပဓါနက်ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီေရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါ တစ္ၿပိဳင္နက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခြင္႔ရရင္ အဲဒီလူ႕အဖြဲ႕အစည္းဟာ ေကာင္းမြန္တဲ႕ အနာဂါတ္ကို ေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္ပါတယ္။ အဲသလို လူထုမ်ိဳး ဟာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေကာင္းကို ထူေထာင္ဖို႕ ျငင္းပယ္ထားၿပီး

ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးတစ္ခုကိုသာ ခြင္႔ျပဳတဲ႕ အစိုးရမ်ိဳးထက္ ပိုေကာင္းတဲ႔ အစိုးရမ်ိဳး ရေနၿပီလို႕လည္းေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းဖို႕နဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႕ လုပ္စရာေတြအားလံုးက အတူတူပဲလို႕ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကို စြန္႕ပယ္သင္႔ေၾကာင္း ၊
္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို အျမန္ဆံုး ရရွိခံစားႏိုင္ၾကဖို႕ အဓိက ေမာင္းႏွင္အားျဖစ္တဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အရည္အေသြးျမင္႔မားေစေရးအတြက္ အထက္မွာေဖာ္ျပထားတဲ႔ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အာရံုစိုက္ၿပီး ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္ႏိုင္ၾကဖို႕သင္႔ပါေၾကာင္း နဲ႕ Quality of Governance ကို လက္ေတြ႕က်က် ထိထိေရာက္ေရာက္ ျမွင္႔တင္ေပးႏိုင္ၾကေစေရး တိုက္တြန္းလိုရင္းျဖစ္ပါတယ္။ ။

                                                                         ပိုက္တင္